Η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια κατάσταση που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και συνίσταται στην παλινδρόμηση του όξινου περιεχομένου του στομάχου στην κατώτερη μοίρα του οισοφάγου ή και πιο ψηλά. Φυσιολογικά, αυτό εμποδίζεται χάρη στις μυϊκές ίνες που εντοπίζονται στο τέλος του οισοφάγου (κατώτερος οισοφαγικός  σφιγκτήρας) και στο διάφραγμα.  Όταν σημείο όπου ο οισοφάγος μεταπίπτει στο στόμαχο βρίσκεται πιο ψηλά από το διάφραγμα υπάρχει διαφραγματοκήλη, κατάσταση που προδιαθέτει στην εμφάνιση ΓΟΠ.

Η ΓΟΠ εκδηλώνεται με αίσθημα καύσου ψηλά στην κοιλιακή χώρα ανάμεσα από τα δύο πλευρικά τόξα (περιοχή που καλείται επιγάστριο) και επεκτείνεται στην περιοχή πίσω από το στέρνο. Άλλοτε υπάρχουν πιο άτυπα συμπτώματα, όπως επίμονος βήχας, πόνος στο θώρακα, εκκρίσεις στο βάθος του λαιμού, βραχνάδα, κρίσεις άσθματος κλπ.

Τα συμπτώματα της ΓΟΠ αντιμετωπίζονται με μια σειρά φαρμάκων όπως:

  • αντιόξινα
  • ανταγωνιστές των υποδοχέων Η2 της ισταμίνης
  • αναστολείς της αντλίας πρωτονίων

Όταν η ΓΟΠ επιμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να προκαλέσει:

  • ποικίλου βαθμού οισοφαγίτιδα ή/και
  • εντερική μετάπλαση τύπου Barrett, η οποία με τον καιρό μπορεί να επιπλακεί με δυσπλασία και τελικά με αδενοκαρκίνωμα του οισοφάγου.

Πολλές φορές η γαστροσκόπηση δεν αναδεικνύει καμία από τις παραπάνω αλλοιώσεις, αλλά ο ασθενής παραπονιέται για έντονα συμπτώματα που αποδίδονται σε ΓΟΠ. Στις περιπτώσεις αυτές η παρουσία ή όχι ΓΟΠ μπορεί να διαπιστωθεί με τη διενέργεια pH-μετρίας/εμπεδησιομετρίας 24ώρου.

Απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της ΓΟΠ με ή χωρίς φαρμακευτική αγωγή είναι:

  • Το τελευταίο γεύμα να λαμβάνεται 3-4 ώρες πριν τον ύπνο.
  • Μικρά συχνά γεύματα, αντί για 2 ή 3 μεγάλα.
  • Διατήρηση ιδανικού σωματικού βάρους σε σχέση με το ύψος.
  • Αποφυγή όξινων, έντονα λιπαρών και πικάντικων γευμάτων (εσπεριδοειδή και οι χυμοί τους, ντομάτα, λιπαρά τυριά, σκόρδο, κρεμμύδι, τηγανητά κλπ.)
  • Να αποφεύγονται σοκολάτα, μέντα, τσάι, καφές, ανθρακούχα, αλκοόλ και τσιγάρο.
  • Αποφυγή σφιχτών ενδυμάτων και ζώνης.
  • Τοποθέτηση τάκων κάτω από τα πόδια του κρεβατιού στην πλευρά της κεφαλής.
  • Μείωση του στρες, στο μέτρο του δυνατού.

Σε μεγάλες διαφραγματοκήλες ενδείκνυται χειρουργική θεραπεία.