Ως δυσκοιλιότητα αναφέρεται η ελάττωση της συχνότητας των κενώσεων σε λιγότερο από τρεις την εβδομάδα ή η δυσκολία στις κενώσεις, με κόπρανα μικρά και ξηρά, που δεν αποβάλλονται εύκολα, έχοντας την εντύπωση ότι η κένωση δεν ήταν πλήρης. Στις περισσότερες περιπτώσεις η δυσκοιλιότητα οφείλεται σε δίαιτα πτωχή σε φυτικές ίνες ή σε αλλαγή σε καθημερινές συνήθειες, άλλοτε όμως είναι αποτέλεσμα της λήψης φαρμάκων, όπως κάποια αντικαταθλιπτικά, ο σίδηρος που λαμβάνεται από το στόμα, ορισμένα αντιυπερτασικά και τα οπιοειδή αναλγητικά. Άλλοτε πάλι οφείλεται σε διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς ή των επιπέδων των ηλεκτρολυτών στο αίμα. H δυσκοιλιότητα προδιαθέτει σε καταστάσεις όπως η αιμορραγία από αιμορροΐδες και οι ραγάδες του πρωκτού.
Αν η δυσκοιλιότητα εγκαθίσταται σε ασθενή ηλικίας > 40 ετών και σχετικά απότομα ή/και συνοδεύεται από άλλα ανησυχητικά συμπτώματα (π.χ. απώλεια βάρους, αίμα στα κόπρανα, άλγος στον πρωκτό κατά την αφόδευση), ενδείκνυται η διενέργεια κολονοσκόπησης, προκειμένου να αποκλειστεί η παρουσία νεοπλασίας. Σε νεότερους ασθενείς και εφόσον δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα, μπορούμε να δοκιμάσουμε εμπειρικά αγωγή χωρίς τη διενέργεια ενδοσκόπησης.
Για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας προτείνονται αρχικά κάποια βασικά μέτρα όπως:
- καλή ενυδάτωση (τουλάχιστον 2 λίτρα νερό την ημέρα).
- δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες (δημητριακά, φρούτα, λαχανικά, ψωμί ολικής άλεσης κλπ.).
- τακτική σωματική άσκηση.
Σε δεύτερο χρόνο, δοκιμάζονται υπακτικά, τα οποία διακρίνονται στις εξής ομάδες: διογκωτικά (ψύλλιο), ωσμωτικώς δρώντα (μακρογόλη, σορβιτόλη, λακτουλόζη), καθαρτικά επαφής (βισακοδύλη, πικοθειικό νάτριο, σέννα). Ως τελευταία λύση προτείνονται κάποια νεότερα σκευάσματα, όπως προυκαλοπρίδη και η λινακλοτίδη.
Σε περιπτώσεις όπου συνυπάρχει δυσυνέργεια των μυών του περινέου (παράδοξη σύσπαση ή ανεπαρκής χάλαση του πρωκτού), η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματική και ενδείκνυται η κινησιοθεραπεία του περινέου. Συνήθως είναι αρκετές 3-10 συνεδρίες και ακολουθούνται από ικανοποιητικά αποτελέσματα.